Dzieje turystyki sudeckiej w datach
Uwagi autora:
1) Poniższy materiał przygotowany został na potrzeby kursu przewodników sudeckich w Jeleniej Górze, stąd pewna nadreprezentacja Karkonoszy (czeska strona w zasadzie do nich się ogranicza).
2) Periodyzacja historii turystyki sudeckiej oparta została na podziale zaproponowanym przez M. Staffę (Z zagadnień zagospodarowania turystycznego gór polskich, Wyd. PTTK “Kraj”, 1985, Warszawa–Kraków, s.4).
3) Wykorzystanie poniższego materiału jest dozwolone pod warunkiem podania źródła.
4) Ewentualne uwagi (poprawki, uzupełnienia) można kierować na mój adres: poczta<małpka>jacekpotocki.pl
Etap I. Do końca XVIII w. – poznawanie Sudetów, pierwsze wędrówki
1241 – wg anonimowego utworu w czasie najazdu Mongołów w Lądku zniszczeniu uległy jakieś urządzenia kąpielowe
18.03.1281 – Bernard Lwówecki osadza w Cieplicach joannitów.
1357 – pierwsza wzmianka o Starym Zdroju (Aqua Antiqua, obecnie dzielnica Wałbrzycha) i jego źródłach
1403 – w Cieplicach osadzono cystersów
1498 – w Lądku wykonano badania wód leczniczych (jedne z pierwszych w Europie)
ok. 1565 – pierwsza opisana wycieczka w Karkonosze (rektor szkoły w Jeleniej Górze Krzysztof Schilling z uczniami)
1572 – pierwsza wzmianka o źródłach mineralnych w Świeradowie
1601 – Caspar Schwenkfeldt publikuje książkę o roślinach i skałach Śląska, w 1607 monografię uzdrowiska w Cieplicach
1605 – pierwsza wzmianka o źródłach mineralnych w Dusznikach
1625 – Georgius Aelurius z Ząbkowic Śl. w swojej Glaciografii wspomina źródła mineralne w Polanicy, pisze też o wykorzystywaniu wód ze źródeł w Kudowie
1646 – powtórne odkrycie źródeł w Starym Zdroju
1674 – w Lądku przebywa ostatni Piast, ks. Jerzy Wilhelm
1677 – pierwszy polski opis Karkonoszy (Teodora Bilewicza)
1681 – 10 sierpnia, konsekracja kaplicy na Śnieżce przez opata krzeszowskiego Bernarda Rosę, początek wędrówek na najwyższy szczyt Sudetów, schronienia wędrowcom udziela Buda Samuela na Złotówce (obecnie na jej miejscu stoi schronisko "Strzecha Akademicka").
1684 – 19 października, poświęcenie źródła Łaby przez biskupa Hradca Kralové Jana Tallemberga
1687 – Królowa Polski Maria Sobieska w Cieplicach
1696 – założona księga pamiątkowa w Budzie Samuela
1704 – nieznany bliżej turysta o nazwisku Kunowski (najprawdopodobniej Polak) odwiedza z rodziną Adršpaskie Skały (najstarszy ślad pobytu turysty w tym skalnym mieście)
1723 – założenie uzdrowiska w Jedlinie
poł. XVIII w. – zagospodarowanie źródeł w Dusznikach i Świeradowie, początki rozwoju tych uzdrowisk
II poł. XVIII w. – budowa dróg bitych w Sudetach
1765 – pierwsze udokumentowane wejście na Śnieżnik (ks. Henryk pruski i Wilhelm i Fryderyk brunszwicki)
– w Lądku na kuracji przebywa Fryderyk II, król Prus
1790 – król pruski Fryderyk Wilhelm II na Szczelińcu, początek zagospodarowania szczytu
– podróż J. W. Goethego po Sudetach
Etap II. 1800-1880 r. – kształtowanie się turystyki, początki zagospodarowania turystycznego
przełom XVIII/XIX w. – szybszy rozwój i wzrost liczby znaczących uzdrowisk – do Lądka i Cieplic dołączają w tym czasie: Świeradów, Duszniki, Kudowa, Stary Zdrój
1800 – po Sudetach podróżuje John Quincy Adams – ambasador USA w Berlinie, późniejszy prezydent Stanów Zjednoczonych
1804 – w Wiedniu ukazuje się gruntowny opis Karkonoszy J.K.E. Hosera
1811 – założenie uzdrowiska w Szczawnie
1813 – król pruski Fryderyk Wilhelm III na Szczelińcu, Franz Pabel otrzymuje nominację na “Mianowanego królewskiego przewodnika i kasjera Szczelińca Wielkiego” – pierwsza w Europie urzędowa nominacja przewodnicka
– w Lądku przebywa pruski król Fryderyk Wilhelm III ze świtą i Aleksander I, car Rosji
1817 – w Jeleniej G. powstaje zrzeszenie przewodników i tragarzy lektyk (Gebirgs-Führer und Stuhlträger) po raz pierwszy na świecie działalność kadry turystycznej ujęto w ramy prawne.
– założenie uzdrowiska w Długopolu
1822 – w ruinach zamku Chojnik urządzono gospodę
1824 – kaplica na Śnieżce pełni funkcję schroniska (do 1850 r.)
1826 – Fryderyk Chopin na kuracji w Dusznikach
1827 – początki uzdrowiska w Polanicy
1828 – we Wrocławiu ukazuje się obszerny przewodnik po Sudetach J.Ch.G. Berndta
1837 – budowa pierwszych schronisk w Sudetach Zachodnich: na Wysokim Kamieniu i nad Śnieżnymi Kotłami
1838 – księżna Marianna Orańska staje się właścicielką rozległych dóbr w Sudetach Wschodnich, z jej inicjatywy dokonano wielu działań na rzecz rozwoju zagospodarowania turystycznego
1843 – budowa Kolei Wrocławsko-Świebodzickiej. Końcowa stacja na skraju Sudetów, w pobliżu uzdrowisk w Szczawnie i Starym Zdroju
1847 – spotkanie w Cieplicach Kornela Ujejskiego, Wincentego Pola i Jana Ewangelisty Purkyněgo
1850 – budowa schroniska na Śnieżce (Koppenbaude)
– ukazuje się pierwszy polski przewodnik po Karkonoszach pióra Rozalii Saulsonowej
1853 – przedłużenie Kolei Wrocławsko-Świebodzickiej do Wałbrzycha, kolej wkracza w Sudety
1855 – Herman Brehmer założył w Sokołowsku (ówcześnie Görbersdorf) pierwszy na świecie ośrodek klimatycznego leczenia gruźlicy, który stał się wzorcem dla Tytusa Chałubińskiego przy zastosowaniu analogicznej metody leczenia w Zakopanem.
1866-68 – budowa Śląskiej Kolei Górskiej (Zgorzelec – Jelenia Góra – Wałbrzych)
1871 – budowa schroniska pod Śnieżnikiem
1871-75 – budowa linii kolejowej Wrocław – Międzylesie
1873 – ostatni sezon kuracyjny w Starym Zdroju (ob. dzielnica Wałbrzycha)
– rozbudowa uzdrowiska w Polanicy zapoczątkowała jego bardzo szybki rozwój
Etap III. 1880-1945 – intensywne zagospodarowanie Sudetów, komercjalizacja turystyki
1880 – z inicjatywy Theodora Donata w Jeleniej Górze powstaje Towarzystwo Karkonoskie (Riesengebirgsverein – RGV)
– we Vrchlabí powstaje Austriackie Towarzystwo Karkonoskie (początkowo jako sekcja terenowa Towarzystwa Górskiego dla Czech). Głównym jego organizatorem (i sekretarzem) był Eduard Rudolf Petrák (nauczyciel), a mecenasem (zarazem skarbnikiem) Prosper Piette de Rivage (właściciel papierni w Dolnym Maršovie).
1881 – RGV rozpoczyna wydawanie czasopisma Wanderer im Riesengebirge
– w Kłodzku zawiązuje się Kłodzkie Towarzystwo Górskie (Glatzer Gebirgsverein – GGV)
1882 – uruchomienie linii Wałbrzych – Kłodzko kończy etap budowy głównych szlaków kolejowych w Sudetach
lata 80. i 90. XIX w. – intensywna budowa szlaków w Karkonoszach, początki znakowania
1889 – w Jilemnicy z inicjatywy Jana Buchara powstaje oddział Klubu Czeskich Turystów
– staraniem Towarzystwa Karkonoskiego powstało muzeum w Jeleniej Górze
1891 – ukazuje się przewodnik po Karkonoszach Eduarda Petráka
1894 – w Jilemnicy powstaje pierwsza organizacja narciarska – Český Krkonošský spolek – Ski
1895 – Karpacz otrzymuje połączenie kolejowe
1896 – hrabia Jan Harrach, właściciel dóbr w zachodnich Karkonoszach, w uznaniu zasług dla rozwoju turystyki zostaje pierwszym honorowym członkiem Klubu Czeskich Turystów
1897 – kolej dociera do Stronia Śl.
– olbrzymia powódź w Sudetach Zachodnich niszczy także wiele urządzeń turystycznych
1899 – otwarcie wieży widokowej na Śnieżniku
1900 – w Szklarskiej Porębie powstaje pierwszy klub narciarski na Śląsku
– na Śnieżce uruchomiono obserwatorium meteorologiczne
1902 – przedłużenie linii kolejowej Jelenia Góra – Piechowice przez Szklarską Porębę do Polubnego (ob. Kořenov)
1903 – kolejna wielka powódź pustoszy Sudety. W następstwie podjęto szeroko zakrojony program budowy zabezpieczeń przeciwpowodziowych
ok. 1905 – Cieplice tracą dominującą pozycję w turystyce karkonoskiej na rzecz Szklarskiej Poręby
1905 – budowa Drogi Jubileuszowej na Śnieżkę zasadniczo kończy kształtowanie sieci szlaków turystycznych w Karkonoszach
– ukończenie budowy linii kolejowych Polanica – Kudowa i Kowary – Kamienna Góra
1906 – z inicjatywy Kłodzkiego Towarzystwa Górskiego powstało muzeum w Kłodzku
1908 – w Karkonoszach powstaje Ochotnicza Kolumna Sanitarna Niemieckiego Czerwonego Krzyża (Sanitätskolonne des Deutsches Rotes Kreuz) – pierwsza zorganizowana służba ratownicza w Sudetach
1910 – w Szczawnie powstaje największy na Dolnym Śląsku Dom Zdrojowy
1918 – powstanie Czechosłowacji, wzrost znaczenia Czechów w zarządzaniu turystyką sudecką, ale i nasilenie konfliktów między organizacjami czeskimi i niemieckimi
1923 – w Karkonoszach wprowadzono oryginalny system zimowego znakowania – “nieme znaki”, tzn. wycięte z blachy figury geometryczne zachowujące czytelność po pokryciu szadzią (zaprojektowane przez malarza Kamila Vladislava Mutticha, do 1945 r. instalowane były w całych Karkonoszach, po II wojnie światowej tylko po czeskiej stronie).
lata 20.-30. – elektryfikacja części sieci kolejowej w niemieckiej części Sudetów
1928 – ruszyła pierwsza kolej linowa w Karkonoszach (zarazem w Sudetach) – na Černą horę
1935 – ukazuje się czeski przewodnik po Karkonoszach Jindřicha Ambroža
lata 30. – w całych niemieckich Sudetach stopniowo przyjmowany system znakowania rombowego szlaków turystycznych
1937 – wyznakowanie szlaku pieszego Saara – Śląsk
październik 1938 – Niemcy anektują przygraniczne tereny Czech, ludność czeska rugowana z zajętych przez Niemcy terenów, czescy turyści tracą dostęp do większości pasm sudeckich
po r. 1940 – jeńcy wojenni wykorzystywani przy remontach szlaków w Karkonoszach
04.1943 – zawieszenie wydawania czasopism turystycznych w Niemczech (m.in. ukazuje się ostatni numer "Wanderera im Riesengebirge")
Etap IV. 1945-1989 – turystyka w warunkach gospodarki centralnie sterowanej i okresowych ograniczeń administracyjnych (opracowanie dotyczy tylko polskiej strony Sudetów)
1945 – pod koniec wojny i bezpośrednio po jej zakończeniu następuje dewastacja i szaber wielu opuszczonych obiektów turystycznych, Armia Czerwona demontuje i wywozi do ZSRR infrastrukturę i tabor zelektryfikowanych linii kolejowych,
– w Jeleniej Górze powstaje Dolnośląskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze (w 1946 r. przekształcone w Dolnośląski Oddział Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego)
1947 – w Wałbrzychu powstaje Oddział Dolnośląskiego Związku Popierania Turystyki, jego członkowie w tym samym roku utworzyli oddział PTT (DZPT rozwiązano w 1948 r.)
1948 – Oddziały PTT powstają w Polanicy i Lądku, początek tworzenia sieci szlaków turystycznych na Ziemi Kłodzkiej
– pierwszy kurs przewodnicki w Jeleniej Górze (ukończył go m.in. Leszek Krzeptowski)
koniec lat 40-tych – radykalne ograniczenia w poruszaniu się w strefie nadgranicznej (po polskiej stronie), całkowite zamknięcie wschodnich Karkonoszy i części Sudetów Wschodnich (rejony wydobycia uranu)
1949 – powstanie Funduszu Wczasów Pracowniczych, państwo całkowicie przejmuje kontrolę nad gospodarką turystyczną
1950 – w Jeleniej Górze odbył się pierwszy kurs przewodnicki pod kierownictwem Tadeusza Stecia
– połączenie PTT i PTK, powstaje Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze
1952 – pierwszy kurs znakarski w Sudetach (w schr. “Szwajcarka” pod kierunkiem T. Stecia), początek tworzenia sieci szlaków w Sudetach Zachodnich
– powstaje Sekcja Sudecka GOPR
1953 – 17-20 września, I Ogólnopolski Górski Rajd Turystyczny (org. ZG PTTK) z zakończeniem w Wałbrzychu. Wielka masowa impreza z udziałem 3591 turystów z całej Polski. Dla jej przeprowadzenia wyznakowano szlaki w Sudetach wałbrzyskich, łącząc sieć szlaków na Ziemi Kłodzkiej z Sudetami Zachodnimi.
– październik, powstaje koło przewodnickie w Jeleniej Górze
1954 – 4-7 lutego, Ogólnopolski Rajd Narciarski PTTK (5063 uczestników).
1956 – 15 czerwca, liberalizacja przepisów obowiązujących w strefie nadgranicznej, udostępnienie granicznego szlaku w Karkonoszach
– październik, Oddział Wrocławski PTTK organizuje “Rajd Bialski”, pierwszą spośród cyklicznych masowych imprez, które szeroko spopularyzowały Sudety wśród polskich turystów
1957 – we Wrocławiu powstaje Akademicki Klub Turystyczny (wzorowany na AKT działającym w l. 1906-23 we Lwowie), zasłużony dla popularyzacji wędrówek wśród studentów. Przy AKT utworzono koło przewodników, które w 1973 r. przyjęło nazwę Studenckie Koło Przewodników Sudeckich.
16.01.1959 – powstaje Karkonoski Park Narodowy
1959 – uruchomienie kolejki krzesełkowej na Kopę w Karpaczu
1960 – Komisja Przewodnicka Zarządu Okręgowego PTTK we Wrocławiu dokonała weryfikacji przewodników, wprowadzając oficjalnie nazwę i zakres uprawnień przewodnika sudeckiego.
16.06.1961 – rozszerzenie (zawartej w 1955 r.) polsko-czechosłowackiej konwencji turystycznej na Sudety. Na grzbiecie Karkonoszy powstaje wspólny dla turystów z obu krajów szlak "Droga Przyjaźni Polsko-Czechosłowackiej". Ponadto polskim turystom udostępniono czeskie Karkonosze, czeskim turystom polskie Karkonosze, zachodnią część Ziemi Kłodzkiej i Jezioro Otmuchowskie. Wycieczki do Czech obwarowane są jednak licznymi ograniczeniami.
1962 – uruchomienie kolejki krzesełkowej na Szrenicę w Szklarskiej Porębie
1963 – powstaje Krkonošský národní park
1965-67 – reelektryfikacja linii kolejowej Wrocław – Wałbrzych – Jelenia Góra
1966 – pożar schroniska Bronka Czecha (historyczna nazwa Buda Schlingla) na Starej Polanie w Karkonoszach. Obiekt nie został odbudowany.
03.1968 – w Białym Jarze w lawinie ginie 19 osób
1971 – we Wrocławiu ukazuje się “Informator Krajoznawczy” – pierwszy periodyk programowo poświęcony krajoznawstwu dolnośląskiemu
1970-72 – wyznakowanie granicznego szlaku w Sudetach Wschodnich (pierwszy poza Karkonoszami szlak wiodący na znacznej długości granicą).
1972 – otwarcie granicy między Polską a NRD. Zza zachodniej granicy licznie napływają turyści (zwłaszcza w Sudety Zachodnie).
1973 – wysadzenie wieży widokowej na Śnieżniku
– rozpoczęcie tworzenia Dolnośląskiego Parku Kultury i Wypoczynku w Masywie Ślęży. Cały projekt, noszący wszelkie cechy socjalistycznej gigantomanii, nie zostaje (na szczęście) zrealizowany.
1975 – Otwarcie nowego obserwatorium meteorologicznego na Śnieżce
– 1 czerwca wprowadzony nowy podział administracyjny kraju; status miast wojewódzkich uzyskują Wałbrzych i Jelenia Góra, to ostatnie miasto zostaje sztucznie powiększone (przyłączenie Cieplic, Sobieszowa i kilku wsi).
1977 – Otwarcie granicy z Czechosłowacją
1978 – na Równi pod Śnieżką dwukrotnie dochodzi do spotkań polskich i czechosłowackich opozycjonistów (dalsze spotkania uniemożliwiły służby bezpieczeństwa obu państw)
1980 – NRD zamyka granicę z Polską
1981 – powstają pierwsze w Sudetach parki krajobrazowe: Książański, Śnieżnicki, Stołowogórski
– w kaplicy na Śnieżce 10 sierpnia odprawiono mszę św. w intencji przewodników, od tej pory odpust w dniu św. Wawrzyńca obchodzony jest jako święto przewodników sudeckich
– w listopadzie Czechosłowacja zamyka granicę z Polską
– 13 grudnia wprowadzony w Polsce stan wojenny, znaczne ograniczenia swobody poruszania się (najdłużej utrzymywane w strefie nadgranicznej), załamanie ruchu turystycznego uderza w gospodarkę turystyczną, w tym w zawodowych przewodników
od 1982 – zamieranie borów świerkowych w Górach Izerskich przybiera rozmiary klęski ekologicznej, która w latach 80. rozszerza się na kolejne pasma Sudetów. Okolice Turoszowa, Jeleniej Góry i Wałbrzycha uznano oficjalnie za obszary ekologicznego zagrożenia
1983 – udostępnienie Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie
1984 – przywrócenie ruchu na całej długości Drogi Przyjaźni Polsko-Czechosłowackiej
– przy Oddziale PTTK “Sudety Zachodnie” w Jeleniej Górze powstaje “Przewodnicka Szkoła Turystyki Górskiej i Narciarstwa” (od 1988 r. podległa bezpośrednio Zarządowi Głównemu PTTK, zlikwidowana w r. 2000)
1986 – zamknięcie linii kolejowej Kamienna Góra – Mysłakowice raptownie pogarsza dostępność komunikacyjną południowej części Rudaw Janowickich
– w Kotle Łomniczki założono symboliczny cmentarzyk – w zamyśle ofiar gór, de facto osób mniej lub bardziej zasłużonych dla turystyki w Karkonoszach.
1987 – reelektryfikacja linii kolejowej Jelenia Góra – Szklarska Poręba, na krótko poprawia się oferta przewozowa na tej linii.
1987-89 – graniczny szlak w G. Złotych służy jako miejsce spotkań przedstawicieli polskiej i czechosłowackiej opozycji. W organizację spotkań na granicy oraz przerzutów podziemnych wydawnictw i sprzętu poligraficznego zaangażowani m.in. działacze turystyczni: Mieczysław Piotrowski "Ducin" i Zdzisław Dumański.
1988 – powstaje Ślężański Park Krajobrazowy.
1989 – powstają kolejne dwa parki krajobrazowe: Rudawski i Doliny Bobru.
Etap V. Od 1989 r. – rozwój turystyki w warunkach wolnego rynku i swobód politycznych
1989 – kolejne złagodzenie obyczajów na granicy, kończą się nieustanne kontrole dokumentów
początek lat 90. – przeobrażenia gospodarcze w kraju skutkują załamaniem ruchu turystycznego (zwłaszcza organizowanego przez zakłady pracy), liczne obiekty zakładowe przejmują gminy (często w stanie daleko posuniętej dekapitalizacji), większość zostaje następnie sprywatyzowana, część ulega dewastacji,
– upadek kolei w polskich Sudetach. Zamknięcie w 1991 r. linii Świdnica – Jedlina gwałtownie pogarsza dostępność Gór Sowich, w następnych latach likwiduje się kolejne linie o dużym znaczeniu dla turystyki, redukuje się też liczbę połączeń
1991 – ponowne (tym razem całkowite) otwarcie granicy z Niemcami i Czechosłowacją, ruch transgraniczny początkowo ogranicza mała liczba przejść granicznych
– ostateczne odejście Rosjan z uzdrowiska w Lądku (Armia Sowiecka od 1945 r. miała tam swoje sanatoria)
– wyznakowanie szlaku granicznego Przeł. Okraj – Tłumaczów
– w Czechosłowacji reaktywowano Klub Czeskich Turystów, który przejmuje znakowanie szlaków, ponadto w ramach reprywatyzacji odzyskuje część schronisk,
– wydawnictwo Eko-Graf rozpoczyna wydawanie map turystycznych. Kończy się wydawniczy monopol dawnych firm państwowych, w kolejnych latach na dolnośląskiego potentata w wydawaniu map i przewodników wyrasta firma „Plan”.
1992 – powstaje Park Krajobrazowy “Chełmy”. Początek ożywienia turystyki na Pogórzu Złotoryjskim (terenie zastrzeżonym wcześniej dla prominentnych myśliwych)
– w ramach reformy administracji kościelnej powstaje diecezja legnicka. Ustanowienie w Krzeszowie jej głównego sanktuarium i w konsekwencji odnowienie ruchu pielgrzymkowego ożywia tę miejscowość.
– wprowadzenie opłat za wstęp do Karkonoskiego Parku Narodowego. Uzyskiwane z nich środki pozwoliły podjąć na szerszą skalę remonty szlaków w KPN.
1993, 1 stycznia – w wyniku podziału Czechosłowacji Republika Czeska staje się samodzielnym państwem
1993, 13 stycznia – w jednym dniu tragicznie giną: Tadeusz Steć i Zbygniew Martynowski – “klasycy polskiego krajoznawstwa w Sudetach”
– wrzesień, powstaje Park Narodowy Gór Stołowych, po latach zaniedbań zaczyna się poprawiać zagospodarowanie turystyczne tego pasma.
1994 – 10 lutego, tragiczna śmierć Waldemara Siemaszki, wieloletniego gospodarza schroniska “Samotnia nad Małym Stawem”
1995 – udostępnienie sztolni z czasów II wojny światowej w Walimiu rozpoczyna proces szerszego zagospodarowania turystycznego obiektów podziemnych w Sudetach.
grudzień 1996 – wchodzi w życie polsko-czeska umowa o przejściach granicznych na szlakach turystycznych, początkowo w Sudetach powstaje 16 takich przejść, z czasem ich liczba się powiększa
1997 – katastrofalna powódź pustoszy Sudety Wschodnie, zdewastowane liczne miejscowości, drogi i szlaki turystyczne
1998 – budowa kolejki krzesełkowej i kompleksu narciarskiego na Czarnej Górze w Masywie Śnieżnika
– powstaje Park Krajobrazowy Sudetów Wałbrzyskich
1999 – w ramach reformy samorządowej przywrócono powiaty i duże województwa; prawie całe Sudety znalazły się w województwie dolnośląskim
Lata 2000. – moda na szlaki rowerowe, przeróżne podmioty znakują je, część z nich, nieodnawiana, po kilku latach przestaje pełnić swoją funkcję.
– katastrofalna degradacja linii kolejowej Wrocław – Jelenia Góra. Czas przejazdu wydłuża się do ponad 3,5 godz., drastyczna redukcja połączeń dalekobieżnych (stopniowa poprawa od r. 2010).
2002 – konflikt między dyrekcją Karkonoskiego Parku Narodowego a władzami Szklarskiej Poręby. Zarząd Miasta występuje (bezskutecznie) do Rady Ministrów o wyłączenie z KPN i skomunalizowanie w celu rozbudowy infrastruktury narciarskiej ok. 500 ha terenu w rejonie Szrenicy.
2006 – otwarcie kolejowego przejścia granicznego w Głuchołazach, gdzie czeskie pociągi tranzytem przejeżdżają przez teren Polski
2007 (grudzień) – objęcie Polski i Republiki Czeskiej układem z Schengen, całkowite zniesienie kontroli granicznej.
2010 – uruchomienie kolei gondolowej na Stóg Izerski
– reaktywacja linii kolejowej Szklarska Poręba – Harrachov
– elektryfikacja linii kolejowej Międzylesie – Letohrad, wyraźna poprawa oferty transgranicznych połączeń na tej linii
2011 – Otwarto hotel „Gołębiewski” w Karpaczu, obiekt cieszący się dużym zainteresowaniem klientów, ale wzbudzający poważne kontrowersje z powodu jego skali i niedopasowania do otoczenia.